SIÐAREGLUR IÐJUÞJÁLFAFÉLAGS ÍSLANDS (IÞÍ)
Siðareglur IÞÍ, voru samþykktar á aðalfundi 10. mars 2001. Síðast endurskoðaðar á aðalfundi 18. mars 2011.
Með siðareglum er haldið á lofti þeim gildum og meginsjónarmiðum sem iðjuþjálfun byggist á. Þeim er ætlað að leiðbeina iðjuþjálfum og nemum í iðjuþjálfun og stuðla að bættri þjónustu iðjuþjálfa. Mælt er með því að atvinnurekendur felli siðareglurnar inn í starfssamninga iðjuþjálfa.
Komi upp óvissa eða ágreiningur varðandi túlkun eða notkun siðareglnanna, skal beina fyrirspurnum til siðanefndar Iðjuþjálfafélags Íslands (IÞÍ). Hver sá sem telur að iðjuþjálfi hafi brotið gegn siðareglum þessum getur kært ætlað brot til siðanefndar IÞÍ.
Endurskoðun siðareglnanna er á ábyrgð stjórnar Iðjuþjálfafélags Íslands.
HLUTVERK IÐJUÞJÁLFA
Iðjuþjálfar vinna með skjólstæðingum sínum við að efla færni þeirra með það að markmiði að þeir öðlist meira sjálfstæði og lífsfyllingu. Iðjuþjálfar starfa við heilsueflingu og forvarnir, jafnt sem hæfingu og endurhæfingu.
SJÓNARMIÐ IÐJUÞJÁLFUNAR
Iðjuþjálfun byggist á þeirri hugmyndafræði að það sé mikilvægt fyrir heilsu og vellíðan fólks að móta og stunda þá iðju sem fullnægir þörfum þess og áhuga og er í samræmi við kröfur og venjur samfélagsins. Með iðju er átt við öll þau verk og athafnir sem fólk tekur þátt í til að annast sjálft sig, njóta lífsins og koma samfélaginu að gagni.
Iðjuþjálfar aðhyllast skjólstæðingsmiðaða nálgun og virka þátttöku skjólstæðingsins á öllum stigum þjónustunnar. Skjólstæðingar iðjuþjálfa eru oftast einstaklingar eða hópar sem vegna röskunar á þroska, veikinda, áfalla eða öldrunar hafa takmarkaða möguleika til iðju. Iðjuþjálfar veita einnig þjónustu innan stjórnsýslu, félagasamtökum og stofnunum sem hafa áhrif á heilsufar fólks og möguleika þess til að stunda iðju.
Eftirfarandi sjónarmið eru höfð að leiðarljósi:
· Fólk er í eðli sínu virkt og haldið athafnaþörf. Þessari þörf er fullnægt með margs konar iðju sem veitir tilgang, ýtir undir alhliða þroska og eykur færni.
· Iðja mótast af samspili fólks við umhverfið og með iðju sinni hefur maðurinn áhrif á eigin færni og umhverfi sitt.
· Röskun á iðju getur ýmist verið orsök eða afleiðing líkamlegra og andlegra kvilla.
· Langvarandi röskun á iðju hefur veruleg áhrif á lífshlaup fólks þar eð hún er skaðleg heilsunni og dregur úr möguleikum fólks til þroska.
1. IÐJUÞJÁLFI OG SKJÓLSTÆÐINGAR
1.1. Iðjuþjálfi virðir mannhelgi skjólstæðinga sinna og ber hag þeirra fyrir brjósti hver sem starfsvettvangur hans er.
1.2. Iðjuþjálfi gætir fyllstu þagmælsku um þau mál sem hann kann að verða áskynja í starfi sínu. Undantekningu frá þagnarskyldu má einungis gera með leyfi skjólstæðings eða samkvæmt lagaboði.
1.3. Iðjuþjálfi rækir störf sín af fordómaleysi og án þess að fara í manngreinarálit vegna færniröskunar, kynþáttar, menningar, trúarbragða, aldurs, kynferðis, kynhneigðar, þjóðfélagsstöðu eða stjórnmálaskoðana skjólstæðinga sinna.
1.4. Iðjuþjálfi vinnur í nánu samráði við skjólstæðinga sína, virðir þekkingu þeirra og reynslu og tekur mið af þörfum þeirra, færni og aðstæðum þegar þjónustuáætlun er gerð.
1.5. Iðjuþjálfi eflir skjólstæðinga sína til að auka eigin færni, virðir sjálfsákvörðunarrétt þeirra og upplýsir þá um valkostina sem koma til greina við lausn á færnivanda.
1.6. Iðjuþjálfi vísar skjólstæðingi til annars aðila telji hann hag hans betur borgið með þeim hætti.
1.7. Iðjuþjálfi forðast að hafast nokkuð að er rýrt geti trúnaðarsamband hans við skjólstæðinga sína og notfærir sér ekki tengsl við skjólstæðinga sér til framdráttar.
2. IÐJUÞJÁLFI OG STARF, RANNSÓKNIR OG MENNTUN
2.1. Iðjuþjálfi vinnur samkvæmt hugmyndafræði og sjónarmiðum iðjuþjálfunar, axlarþá ábyrgð og virðirþau takmörk sem fylgja menntun hans og starfi.
2.2. Iðjuþjálfi er trúr sannfæringu sinni og getur synjað því að veita íhlutun, sem hann treystir sér ekki til að bera faglega ábyrgð á.
2.3. Iðjuþjálfi eykur þekkingu sína og nýtir sér nýfengna þekkingu jafnóðum í starfi.
2.4. Iðjuþjálfi nýtir sér rannsóknir og kenningar í starfi og axlar ábyrgð sína á þróun iðjuþjálfunar sem fræðigreinar.
2.5. Hvar sem iðjuþjálfi kemur fram í nafni menntunar sinnar ber hann orðstír sinn og stéttar sinnar fyrir brjósti.Þetta á við um alla framsetningu, jafnt í ræðu og riti.
2.6. Iðjuþjálfi sinnir ekki starfi sínu undir áhrifum áfengis,lyfja eða annarra efna sem slæva dómgreind hans og athygli.
3. IÐJUÞJÁLFI OG SAMSTARFSFÓLK
3.1. Iðjuþjálfi vinnur af heilindum og heiðarleika í öllu samstarfi með hagsmuni skjólstæðinga sinna að leiðarljósi.
3.2. Iðjuþjálfi miðlar af þekkingu sinni og reynslu til annarra iðjuþjálfa, nemenda og samstarfsfólks.
3.3. Iðjuþjálfi sýnir stéttvísi en virðir jafnframt störf annarra fagstétta og sérþekkingu þeirra.
3.4. Iðjuþjálfi virðir hæfni, skyldur og ábyrgð annarra iðjuþjálfa. Komi upp faglegur ágreiningur skal iðjuþjálfi beita gagnrýni af sanngirni og reyna að miðla málum svo niðurstaða fáist með hagsmuni skjólstæðinga að leiðarljósi.
3.5. Verði iðjuþjálfi þess var að annar iðjuþjálfi hafi brotið gegn siðareglum iðjuþjálfa, ber honum að ræða það við viðkomandi eða yfirmann hans. Beri ábendingar og viðræður ekki árangur skal óskað eftir umfjöllun siðanefndar Iðjuþjálfafélags Íslands
3.6. Verði iðjuþjálfi þess var að samstarfsaðili vinni gegn hagsmunum skjólstæðings ber honum að ræða málið við viðkomandi eða yfirmann hans. Beri ábendingar og viðræður ekki árangur skal óskað eftir umfjöllun viðeigandi aðila, svo sem siðanefndar fagfélags viðkomandi samstarfsaðila.
4. IÐJUÞJÁLFI OG SAMFÉLAGIÐ
4.1. Iðjuþjálfi nýtir þekkingu og reynslu sína í þágu samfélagsins.
4.2. Iðjuþjálfi eflir og bætir iðjuþjálfun í takt við þróun og breytingar í samfélaginu.
4.3. Iðjuþjálfi hefur frumkvæði að og er virkur þátttakandi í stefnumótun heilsueflingar, hæfingar- og endurhæfingarþjónustu innan heilbrigðis-, félags-og menntakerfis.
4.4. Iðjuþjálfi lætur sig varða orðstír og stöðu iðjuþjálfunar meðal almennings, stjórnsýslu og stofnana, bæði hérlendis og á alþjóðlegum vettvangi.
4.5. Iðjuþjálfi auglýsir þjónustu sína eða starfsemi á málefnalegan hátt og gefur ekki í skyn faglega yfirburði umfram aðra fagmenn í auglýsingum eða annarri umfjöllum í fjölmiðlum.
4.6. Umfjöllun iðjuþjálfa um vörur og þjónustu skal vera fagleg og án þess að halda á lofti yfirburðum viðkomandi vöru eða þjónustu.